Türk Aile Yapısının Tarihten Bugüne Değişimi

Ayşenur İnan

0 Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

Soy grubu; doğrudan bir atanın soyuna sahip olmakla oluşan akraba temelli gruplardır. Aynı atadan gelinmesi gerektiği düşünülür. Türk aile yapısı incelendiğinde göze çarpan konu sınıflandırılmalarıdır.

Aile birey ve toplumdan etkiler ama aynı zamanda birey ve toplumdan etkilenir. Zaman içerisinde gerçekleşen değişimlerden aile, akraba ve akraba grupları da etkilenmiş durumdadır.  Türk ailesinin değişimi de bu değişimlere örnektir. Sülalelerin ortaya çıkış ve gelişme sürecinde bazı noktalar dikkat çeker. Ailelerin üyeleri bazı nedenlerden ötürü içinde bulundukları gruptan ayrılarak yeni aileler kurabilir. Fakat kendi aile gruplarından da çok fazla uzaklaşmazlar. Bu sürecin devamında sülaleler gelişir ve klanlara, kollara dönüşür.

Soy grupları geliştikçe geniş ailenin ve sülalenin oluşmasını etkileyen faktörler de değişebilir. Geçim kaynaklarının denetimi, sülalelerin ekonomik durumunu değiştirebilir.  Çekirdek ailenin ve tek ebeveynli ailelerin çoğunluk olarak yer aldığı toplumda soy ve akraba grubu örgütlenmeleri ortaya çıkabilir. Çağdaş sanayi veya sonrası, yeni gelişmekte olan ve dünyaya yayılmış yiyecek toplayıcı toplumlarda da görülebilir durumdadır.

Türk aile yapısı ve ailelerindeki akrabalık yapısındaki değişimlerinde bazı nedenleri vardır. Göç, ekonomik durum, toplumsal değerler, teknoloji gibi.  Göç ile birlikte aile yapısındaki değişim, çekirdek ailelerin çoğalmasıdır.

Türkiye’deki aile yapısında değişimlerden bazıları ise Osmanlı Devleti’ne de aittir.  Osmanlı devletinde “mehir” olarak adlandırılan ve aile yani evlilik olmadan önce kadınlara bir güvence olarak verilen bu adet, zamanla başlık parasına dönmüştür. Güneydoğu ve Anadolu da “kalın” olarak da adlandırılabilmektedir.

Türkiye’deki aile yapısı incelendiğinde göze çarpan bir diğer konu aile sınıflandırılmalarıdır. Güç ve otorite dağılımları, soyun ifade şekli, yaşanılan yer çeşitli örneklerdir.

Türkiye’de insanlar genellikle baba soyu ile anılır. Soy ad babadan gelir. Nadiren bazı durumlarda zengin ve statü sahibi kadınlar sayesinde ana soylu aileler de görülebilir. Çekirdek aile kavramı kent yaşamı dışında çok da yaygın değildir. Evlenen çiftler, sosyal ve ekonomik durum nedeniyle geniş ailelerde yaşamaya da mecbur kalabilirler.

Sonuç olarak Türkiye’de aile yapısı sosyal, ekonomik ve kültürel ögelerle değişim yaşamış ve yaşamaya devam eder durumdadır. Ancak bölgeler ve kentler arasında büyük değişimler vardır. Adet ve geleneklere bağlı olarak da değişen bazı aile tipleri de görülmektedir.

Türkiye’de manevi bağlar kuvvetli olduğu için de aile kavramı çok önemli bir boyuttadır. Orta Asya’da yaşayan Oğuzlar bile göçebe olsalar bile “boy” kavramı ile aile kavramının ilk kademesini oluşturmuşlardır. Atasoyluluk Türk aile sisteminde en yaygın görülen soy biçimidir. Buna bağlı olarak klanlar da oluşmuştur.