L- Carnitine Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Semih Güler

Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

Sporcuların sıklıkla tercih ettiği L-Karnitin’i çoğunlukla yağ yakmak isteyen insanlar duymuşlardır. L-Karnitin nedir? Gerçekten yağ yakımına yardımcı olur mu? Hangi besinlerde bulunur? gibi sorularınızın cevaplarını bu makalede bulabilirsiniz.

L-Karnitin Nedir?

L-karnitin (3-hidroksi–4-N-trimetil aminobutirik asit) lisin türevi, suda çözünebilen bir bileşiktir. Yağ asitlerinin mitokondriye taşınmasını sağlayarak, yağ asidi metabolizmasında önemli bir rol üstlenir. Böbrekler ve karaciğer tarafından üretilir, aynı zamanda antioksidan aktiviteye sahiptir. L-karnitinin %75’i besinlerle karşılanırken, %25’i endojen biyosentez ile sağlanmaktadır.

L-Karnitinin Vücuttaki Görevleri Nelerdir?

L-karnitinin vücuttaki görevleri performans ve dayanıklılık, kalp hastalıkları ve diyabet, yağ yakımı ve yaşlanmadır.

Performans ve Dayanıklılık

Hafif ve orta yoğunluktaki egzersizlerde, enerji gereksinimi serbest yağ asitlerinden sağlanır. Yağ asitlerinin en yüksek oksidasyonu maksimal oksijen tüketiminin % 50-60’ına kadar yapılan egzersizlerde gerçekleşmektedir. Teorik olarak karnitin, egzersiz sırasında enerji kaynağı olarak yağ asitlerinin kullanımını artırarak kas glikojeninin idareli kullanımını sağlamaktadır. Bununla birlikte bazı araştırmacılar Karnitin ile performans arasında bir ilişki bulamamışlardır.

Kalp Hastalıkları ve Diyabet

Araştırmalara göre L-karnitin ve koenzim Q10’un hipertansiyonda kalp ve damar sistemini serbest radikal hasarından koruyarak oluşacak ikincil problemlerin şiddetini azaltabilecekleri kanaatine varılmıştır. Şeker hastalarında insülin duyarlılığını artırarak kandaki glikoz seviyelerini düşürebileceğini düşündürmektedir. Bir yıl boyunca asetil-L-karnitin (3 gram / gün oral) ile tedavi, diyabetik nöropatisi olanlarda sinir ağrısında önemli bir rahatlama sağlar.

Yağ Yakımı

Uzun zincirli yağ asitlerinin oksidasyonu ancak L-karnitin varlığında gerçekleşebilmektedir. L-Karnitin yağ asitlerini parçalamaya yardımcı olup hücreye kolaylıkla girmesini sağlar ve bu sayede yağ asitleri enerjiye dönüşür. Düzenli egzersiz ve beslenme ile yağ yakımı mümkündür.

Yaşlanma

Mitokondriyal fonksiyondaki düşüşün yaşlanma sürecine katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Yaşlı farelerde yapılan araştırmalar, mitokondriyal çürümeyi azaltmak için yüksek dozlarda asetil-L-karnitin ve alfa-lipoik asit takviyesi buldu. L-karnitin ayrıca bellek gerektiren görevlerde performansı arttırdı.

Doğada Hangi Besinlerde Bulunur?

L-karnitin doğada birçok besin maddesinde değişik miktarlarda bulunmaktadır. Bitkisel besinler az miktarda L-karnitin içerirken, hayvansal besinler L-karnitin açısından daha zengindir. Eksojen olarak diyet ile alınan L karnitin’in en zengin kaynakları başta kırmızı et (120-150 mg/ 100 g) olmak üzere balık, tavuk ve süt ürünleri (1.6-6.4 mg/ 100 g)’dir.

Peynir; başta kaşar peyniri olmak üzere, kümes hayvanları, balık; özellikle morina balığı, kepekli ekmek ve kuşkonmaz gibi besinler de listede vardır. Yüksek dozda karnitin içeren gıdaların içerikleri ise şu şekildedir:

• Yaklaşık 110 gr pişmiş sığır etinde 56-162 mg,
• Bir bardak sütte 8-10 mg,
• 100 gram balıkta 8 mg
• Yaklaşık 100gr pişmiş tavukta 3-5 mg,
• Yaklaşık 56gr cheddar peynirinde 2mg